Bewegingstherapie is een behandelvorm die het herstel van lichaam en balans bevordert door middel van doelgerichte oefeningen. Daarbij ligt de nadruk niet alleen op kracht en uithoudingsvermogen, maar ook op de lichaamshouding, spierbelasting en ademhaling. De therapie richt zich voornamelijk op lichamelijke klachten, maar kan ook in combinatie met mentale klachten gebruikt worden. Zo kunnen verschillende bewegingsoefeningen worden aangepast aan de persoonlijke situatie van een cliënt. Eventuele mentale blokkades die het bewegen in de weg zitten, kunnen zo dan worden aangepakt. Er zijn verschillende soorten bewegingstherapieën die ieder zo hun focuspunten hebben. Zo heb je de welbekende fysiotherapie, maar bijvoorbeeld ook danstherapie of ergotherapie. Hieronder gaan we enkele verschillende soorten bewegingstherapieën voor je op een rijtje zetten.
1. Fysiotherapie
Een behandelaar van fysiotherapie noemen we een fysiotherapeut. De fysiotherapeut richt zich tot het verbeteren van het ‘bewegingsapparaat’. Hieronder verstaan we het volledige systeem in het menselijk lichaam dat verantwoordelijk is voor beweging. Denk hierbij aan de botten, spieren, gewrichten en pezen. Een fysio behandelt fysieke klachten, bijvoorbeeld een blessure of erfelijke aandoening. Net zoals bij alle bewegingstherapieën, is het doel van fysiotherapie om de pijn van de klachten te verminderen en de mobiliteit van de patiënt te verbeteren. Een fysiotherapeut heeft een jarenlange studie gevolgd om het menselijk lichaam goed te kunnen begrijpen. Zij kunnen dan ook, op basis van bepaalde pijnklachten, de juiste oefeningen toepassen om de mobiliteit te verbeteren. Fysiotherapie focust zich voornamelijk op spieren, gewrichten, banden en zenuwen. Het uiteindelijke doel is om mensen fysiek sterker te laten worden, zodat de bewegingsvrijheid weer zo goed als vanouds terugkeert.

2. Osteopathie
Als laatste gaan we osteopathie bespreken. Osteopathie wordt vaak in verband gebracht met fysiotherapie. De gedachtegang is echter compleet anders tussen een osteopaat en fysiotherapeut. Een osteopaat kijkt vaak niet naar de lichamelijke klacht van een patiënt, maar naar de oorzaak van het probleem. Hierbij gaat osteopathie uit van een holistische benadering. Dat wil zeggen dat er naar het hele lichaam gekeken wordt en niet alleen maar naar waar de klacht zich bevindt. Een osteopaat weet ook welke lichaamsdelen met elkaar in contact staan en welke lichaamsdelen invloed op elkaar kunnen uitoefenen. Zo kan een darmklacht voortvloeien uit een probleem in de maag of de oorzaak van een pijnlijke enkel liggen in de knie of heupen.
Osteopathie maakt gebruik van de handen om aangedane gebieden te behandelen. Hierbij wordt niet alleen het symptoom, maar ook de oorzaak aangepakt. Wil je meer weten over osteopathie? Bezoek dan eens een open dag voor osteopathie studies of de website van de NVO, de Nederlandse Vereniging voor Osteopathie.
3. Ergotherapie
Ergotherapie focust zich, in tegenstelling tot fysiotherapie, op dagelijkse activiteiten van patiënten. Mensen die ergotherapie nodig hebben, lijden vaak aan een lichamelijke ziekte, beperking óf hebben een beperkte mobiliteit. Een ergotherapeut is een zorgspecialist die situaties doet beoordelen, doelen opstelt en een behandelplan ontwikkelt. Op basis hiervan kan een ergotherapeut een passend advies per patiënt geven en hierbij de juiste oefeningen voor toepassen. Ergotherapie richt zich vaak op het vergroten van zelfstandigheid van een patiënt. De meeste mensen die namelijk ergotherapie volgen, zullen nooit meer volledig bewegingsvrij worden.
Ergotherapie maakt ook vaak gebruik van ergonomische hulpmiddelen om de mobiliteit te verbeteren en pijn te verminderen bij patiënten. Voorbeelden hiervan zijn rollators, krukken, rolstoelen en aangepaste fietsen. Ook aangepaste huishoudelijke voorwerpen zoals bestek kunnen hieronder vallen. Dit alles moet ervoor zorgen dat een ergotherapie patiënt meer zelfstandig kan doen met minder tegenwerking en minder pijn. Soms wordt fysiotherapie en ergotherapie ook met elkaar gecombineerd, bijvoorbeeld bij een revalidatieproces. Zo zie je dat verschillende soorten bewegingstherapieën ook met elkaar gecombineerd kunnen worden voor een beter resultaat.

4. Psychomotorische therapie (PMT)
PMT, voluit psychomotorische therapie, is een interessante vorm van bewegingstherapie. Het is namelijk een behandelvorm waarbij mentale klachten, door middel van bewegingsactiviteiten, worden aangepakt. Het doel van PMT is om een verbinding te maken tussen het voelen, doen en denken. Via verschillende bewegingsoefeningen is het de bedoeling dat patiënten meer inzicht krijgen in hun eigen gevoelens, gedrag en lichamelijke signalen. Bij PMT wordt veelal gebruik gemaakt van spellen, sport en ontspanningsoefeningen. De focus ligt daarbij vaak op lichaamshouding, ademhaling en het begrijpen van bepaalde gedachtes. Het uiteindelijk doel is om een bepaalde gedragsverandering of andere mindset te creëren, waardoor een patiënt beter mentale klachten kan begrijpen en tackelen. Psychomotorische therapie is geschikt voor diverse psychische klachten, zoals:
- Angst en onzekerheid
- Depressie
- Stress
- Gedragsproblemen
- Het uiten van emoties

5. Danstherapie
Danstherapie is net zoals PMT een vorm van psychotherapie. Het begrip bewegingstherapie is in danstherapie verwerkt, met als doel de psychische gezondheid te verbeteren. Daarbij helpt deze therapie natuurlijk ook om de lichamelijke gezondheid te bevorderen. Zoals de naam al doet vermoeden, gebruikt deze vorm van therapie dans, vaak in combinatie met muziek. Danstherapie legt de focus op het lichaam als startpunt voor verandering van zowel de fysieke als mentale gesteldheid. Patiënten wordt geleerd om door lichamelijke expressie meer gevoelens te tonen. Veel mensen die danstherapie volgen zitten vaak emotioneel op slot. Om die barrière te doorbreken, wordt deze bewegingstherapie vaak in groepsverband gedaan met gelijkgestemden. In ergere gevallen kan een patiënt ook alleen met de therapeut in een veilige, afgezonderde omgeving oefenen.
Danstherapie helpt bij het verminderen van mentale en lichamelijke klachten of tekortkomingen. Het doel is om emotionele en sociale vaardigheden te verbeteren of weer terug te brengen bij een patiënt.
Zoals je ziet, zijn er verschillende soorten bewegingstherapieën om lichaam en geest weer in balans te brengen. Welke bewegingstherapie bij iemand past, is afhankelijk van de persoonlijke situatie en wat de patiënt het prettigste vindt voor revalidatie.